Twitter is de doorbraaktechnologie van 2009. We kunnen nu duidelijk constateren dat radio en TV altijd eenzijdige en tamelijk autocratische media zijn geweest, om over de regenteske kwaliteiten van kranten en tijdschriften maar niet te spreken. Met excuses aan onze hoofdredacteur.

De golf van nieuwe media als Internet, Wikipedia, Hyves, YouTube en Facebook zijn wezenlijk interactiever en daardoor democratisch. Twitter spant de kroon en is dit jaar reeds aangewezen als voornaamste veroorzaker van sociale bewegingen zoals de demonstraties tegen de theocraten in Iran, een opstand tegen communisten in Moldavië en de verkiezingsoverwinning van president Obama in de VS. Bij rampen zoals de crash van Turkish Airlines bij Schiphol is de berichtgeving via Twitter sneller dan alle nieuwsdiensten. Sick City, een zoekapplicatie van Twitter, vormt een belangrijke indicator voor het epidemische verloop van de Mexicaanse griep. De positie van Google als dominante zoekmachine wordt bedreigd.

Twitter is niet alleen kenmerkend voor de nieuwe media. De introductie van Twitter biedt ons ook een belangrijke kijk op het nieuwe gezicht van innovatie. De oprichters van Twitter, Evan Williams, Biz Stone en Jack Dorsey, spreken niet van een uitvinding of een innovatie, maar van een nieuw platform. De oorspronkelijke basisfuncties zijn simpel: tweets, followers en zoekopdrachten naar onderwerpen. Maar daar zijn in de loop van een jaar vele nieuwe en essentiële functies en applicaties aan toegevoegd. Dat is gedaan door de gebruikers van Twitter, niet door de uitvinders en al helemaal niet door mensen op hun loonlijst. Het idee om een groep van tweeters – bijvoorbeeld ooggetuigen van een vliegramp of bezoekers van een wetenschappelijk congres of een concert – te identificeren via een “hashtag” is een spontane uitvinding van gebruikers. De software voor zoekopdrachten in een lopende stroom van tweets is ontwikkeld door een start-up bedrijfje, Summize, dat vervolgens voor een beperkt bedrag door Twitter is overgenomen.

Waar traditionele industriële bedrijven om het marktbereik te vergroten jarenlang honderden ingenieurs tegen hoge kosten moeten inzetten om applicaties voor basisinnovaties verder te ontwikkelen, is dit werk in het geval van Twitter door derden, de zogenaamde lead users en end users, gedaan. In zeer korte tijd en meestal voor niks. Er zou inmiddels meer dan een half miljard dollar voor Twitter geboden zijn. Zelfs als we de voorafgaande mislukte start-ups van de drie oprichters meerekenen, zijn de investeringen in onderzoek en ontwikkeling bijzonder laag geweest.

Het innovatieproces van Twitter wijkt sterk af van het traditionele lineaire innovatiemodel, waarin research wordt gevolgd door ontwikkeling, ontwerp en marketing, doorgaans volgtijdelijk en bedrijfsorganisatorisch strikt gescheiden. Twitter is een voorbeeld van Open Innovatie, steeds belangrijker in opkomende sectoren zoals elektronica, ICT en hightech diensten. Open Innovatie is democratisch. Voor succesvol management van R&D betekent dat openheid en oriëntatie op de gebruikers van de innovatie.