Enkele generaties terug verhuisde onze stamvader, zoals van zovele families, uit een klein dorp naar de stad. De stad bood meer kansen en minder sociale controle, al werd dat laatste nooit genoemd. De grootschalige industrialisatie heeft wonderen gedaan voor onze privacy.

Twintig jaar geleden zat ik in een duur hotel in een vergadering van een Think Tank te praten over de toekomst van de informatietechnologie. Zou de robot industriële arbeid vervangen? Zou de opmars van de faxmachine invloed hebben op de groothandel en de makelaardij? Kon de Nederlandse metaalindustrie overleven? Volgens enkele ingenieurs vormden sensoren en opslag van data de grote bottlenecks. De economen in de zaal beweerden stellig dat de toen heersende milde recessie door het wanbeleid van President Bush in de Verenigde Staten spoedig om zou slaan in een wereldwijde crisis.

Plotseling stond een Engelsman in een duur pak op, een automatiserings¬consultant die als technologie goeroe bekend stond en door het ministerie voor veel geld was overgevlogen om aan de Think Tank deel te nemen. Een veel te duur pak, vonden we. Hij verklaarde dat we veel te pessimistisch en te kortzichtig waren en dat de computer binnen twintig jaar tot de informatisering van alles (sic) zou leiden. Alle handelingen van mensen en de effecten daarvan zouden tegen steeds dalende kosten continue geregistreerd worden, in grote computers opgeslagen en zoekbaar zijn. De productiviteit en de kwaliteit van arbeid zouden toenemen. De informatisering van alles zou bovendien zowel de veiligheid op straat als het milieu te goede komen. De zaal van toekomstdes¬kundigen barste los met vragen over hoe dat allemaal technisch mogelijk zou zijn en met irritatie over het gebrek aan concrete antwoorden van de goeroe. Er was in 1989 nog geen sprake van Internet en Google, of van de mobiele telefoon met camera in de broekzak van ieder scholier. De Think Tank oordeelde bull shit.

Ik denk nog wel eens terug aan die dag in 1989 als ik in de krant lees dat de politie in New York ieder telefoontje aan een call girl heeft geregistreerd van gouverneur Spitzer – ex-strijder tegen de prostitutie en inmiddels ex-gouverneur. De politie in Amsterdam heeft evenzeer iedere pizzabestelling van Willem Holleeder sinds 2002 op de harde schijf staan. Met extra anchovis. Als ik een regenjack van het merk Patagonia koop kan ik op de website lezen dat het ontwerp is gemaakt in Ventura, een gehucht in California en de stof komt uit Matsuyama in Japan Het naaiatelier stond in Vietnam, en het distributiecentrum in Reno, Nevada. Totale uitstoot van kooldioxide, de carbon footprint, voor dit jack: 6 kg. Mijn dochter belt mij fietsend over het Rokin. Eng, maar ik weet dat ze ongetwijfeld in het zicht van politiecamera’s is.
Wij denken erover weer terug te verhuizen naar het oude familiedorp.